بحران آپلاستیک ناشی از پاروویروس B19

بحران آپلاستیک یا کریز آپلاستیک (Aplastic Crisis) به کاهش ناگهانی سلول های خونی مغز استخوان گفته می شود که معمولا به دنبال ابتلا به ویروس پاروویروس B19 در افراد مستعد روی می دهد. این ها با کم خونی یا آنمی شدید مواجه می شوند. در ادامه به بررسی علت، علائم، تشخیص و درمان بحران آپلاستیک یا هیپوپلاستیک می پردازیم.

کریز آپلاستیک چیست؟

افرادی که دارای بیماری زمینه ای هستند. به دنبال ابتلا به برخی عفونت ها نظیر پاروویروس B19 دچار کاهش شدید رده های خونی، مخصوصا گلبول های قرمز و به دنبال آن دچار آنمی یا کم خونی می شوند. به این اتفاق، بحران آپلاستیک یا کریز آپلاستیک گفته می شود.

بحران آپلاستیک به معنای توقف کامل فعالیت خونسازی در بیماران مبتلا به کم خونی همولیتیک مزمن می باشد. این وضعیت با کاهش سریع هماتوکریت همراه است.

چه کسانی مستعد بحران آپلاستیک هستند؟

بیماران مبتلا به کم خونی همولیتیک بسیار مستعد ابتلا به بحران آپلاستیک هستند. همولیز گلبول های قرمز در این بیماران که ممکن است به دلیل اختلالات ژنتیکی رخ دهد باعث کاهش طول عمر گلبول های قرمز شده و احتمال وقوع کریز آپلاستیک را بالا می برد.

بیماران مبتلا به کم خونی همولیتیک گاهی طی یک بیماری حاد یا بلافاصله پس از آن، دچار کاهش نسبتا شدید در میزان هماتوکریت و هموگلوبین می شوند.

سرکوب مغز استخوان تقریبا در همه افراد، طی دوره بیماری های التهابی حاد و مزمن رخ می دهد. در بیماران مبتلا به کاهش طول عمر گلبول های قرمز، سرکوب عملکرد مغز استخوان می تواند باعث بروز کم خونی چشمگیرتری شود.

درمان بحران آپلاستیک و هیپوبلاستیک

بحران های هیپوپلاستیک معمولا موقتی بوده، و بدون نیاز به درمان، خودشان تصحیح می شوند. حملات این هیپوپلاستیک معمولا خودبخود محدود می شوند.

بحران آپلاستیک (کریزآپلاستیک)، به علت عفونت با گونه خاصی از پاروویروس ها یعنی پاروویروس B19 رخ می دهد. در کودکانی که به عفونت با این ویروس دچار شده اند، معمولا ایمنی پایدار ایجاد می شود.

بحران آپلاستیک معمولا عود نمی کند و به ندرت در بالغین مشاهد می شود. درمان این بیماران به بررسی دقیق میزان هماتوکریت و تعداد رتیکولوسیت ها نیاز دارد.

درمان کریز آپلاستیک با انتقال خون در صورتی توصیه می شود که کم خونی علامت دار شود. اکثر بحران های آپلاستیک طی ۱ تا ۲ هفته خودبخود بهبود می یابند.